Πίνακας περιεχομένων
Η Κρυφή Σχέση Ανάμεσα στο ΣΣΠΓ και στην Υγεία του Εντέρου
Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (ΣΣΠΓ) είναι μια συχνή διαταραχή της ορμονικής ισορροπίας που επηρεάζει περίπου το 6-13% των γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία παγκοσμίως (1). Πιστεύεται ότι προκαλείται από ένα συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Ωστόσο, υπάρχει ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που συχνά παραβλέπεται — το μικροβίωμα του εντέρου.
Εμφανιζόμενες αποδείξεις υποδεικνύουν ότι οι ανισορροπίες στα εντερικά μικρόβια μπορεί να τροφοδοτούν τα συμπτώματα του ΣΣΠΓ. Ας εξερευνήσουμε λοιπόν τι είναι το ΣΣΠΓ, πώς το μικροβίωμα το επηρεάζει και αν οι παρεμβάσεις που εστιάζουν στο έντερο θα μπορούσαν να προσφέρουν μια νέα προσέγγιση στη θεραπεία.
Τι είναι το ΣΣΠΓ;
Το ΣΣΠΓ επηρεάζει τη λειτουργία των ωοθηκών, οδηγώντας σε μια ανισορροπία των αναπαραγωγικών ορμονών. Τα άτομα με ΣΣΠΓ συνήθως αναπτύσσουν πολλές μικρές, υγρόγειες θήκες που ονομάζονται ωοθυλακίες στις ωοθήκες τους. Αυτοί οι ωοθυλάκιες μπορούν να επηρεάσουν την απελευθέρωση των ωαρίων και να συμβάλουν σε υψηλά επίθηδα ανδρογόνων, που είναι ορμόνες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανδρική ανάπτυξη.
Τα συμπτώματα του ΣΣΠΓ περιλαμβάνουν ανώμαλες ή απολεσθείσες περιόδους, προβλήματα γονιμότητας, αύξηση βάρους, υπερτρίχωση στο πρόσωπο, το στήθος και την πλάτη, λιπαρό δέρμα και ακμή. Το ΣΣΠΓ μπορεί επίσης να σχετίζεται με μεγαλύτερο κίνδυνο ορισμένων άλλων παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, της αφθονίας και του διαβήτη τύπου 2.
Ενώ η ακριβής αιτία του ΣΣΠΓ δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητή, πιστεύεται ότι η γενετική, η ινσουλινοαντίσταση και η φλεγμονή είναι κύριοι παράγοντες της πάθησης. Πολλά άτομα με ΣΣΠΓ έχουν υψηλότερα επίπεδα ινσουλίνης, κάτι που μπορεί να αυξήσει την παραγωγή ανδρογόνων και να συμβάλει στα συμπτώματα. Πέρα από τις ορμόνες, εμφανιζόμενες έρευνες υποδεικνύουν ότι οι ανισορροπίες του εντερικού μικροβιώματος μπορεί επίσης να παίζουν ρόλο στο ΣΣΠΓ, προσφέροντας μια πιθανή σύνδεση μεταξύ της μεταβολικής δυσλειτουργίας και της διαταραχής.
Πώς Επηρεάζει το Εντερικό Μικροβίωμα το ΣΣΠΓ;
Καθώς η κατανόησή μας εξελίσσεται, έρευνες δείχνουν ότι τα εντερικά μας μικρόβια παίζουν ρόλο στην ισορροπία των ορμονών στο σώμα μας και επίσης στην ανάπτυξη συστηματικής φλεγμονής, που και τα δύο είναι βασικοί παράγοντες στο ΣΣΠΓ. Αυτό ώθησε τους ερευνητές να διερευνήσουν πώς η δυσβίωση του εντέρου επηρεάζει άμεσα αυτές τις μεταβολικές και ενδοκρινικές πτυχές σε γυναίκες με ΣΣΠΓ.
Πρώτον, ένας από τους κύριους τρόπους με τους οποίους ένα ανισορροπημένο εντερικό μικροβίωμα μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία των ωοθηκών είναι μέσω του ρόλου του στην ινσουλινοαντίσταση, που υπάρχει σε ένα σημαντικό αριθμό γυναικών με την πάθηση. Όταν το εντερικό μικροβίωμα είναι ανισορροπημένο, αυτό μπορεί να παρεμβαίνει στην ικανότητα του σώματος να επεξεργάζεται αποτελεσματικά τη γλυκόζη, οδηγώντας σε υψηλότερα επίπεδα ινσουλίνης και επιδείνωση των συμπτωμάτων του ΣΣΠΓ (2).
Δεύτερον, ένα δυσβιωτικό εντερικό μικροβίωμα μπορεί επίσης να συμβάλει στη χρόνια χαμηλού βαθμού φλεγμονή, που συχνά παρατηρείται σε γυναίκες με ΣΣΠΓ. Αυτό οφείλεται στο ότι το έντερο είναι στενά συνδεδεμένο με το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος και τον έλεγχο των φλεγμονωδών αποκρίσεων. Δομικά συστατικά ορισμένων εντερικών βακτηρίων μπορούν να πυροδοτήσουν ευρέως διαδεδομένες φλεγμονώδεις αποκρίσεις, ενώ ορισμένα μεταβολικά παραπροϊόντα βακτηριακής δραστηριότητας μπορούν να αντισταθμίσουν τη φλεγμονή και να προάγουν αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις.
Τέλος, τα μικρόβια στο έντερό μας μπορούν επίσης να επηρεάσουν άμεσα τα επίπεδα ορμονών στο σώμα, ιδιαίτερα αυτές που εμπλέκονται στην αναπαραγωγική μας υγεία. Για παράδειγμα, πολλά εντερικά μικρόβια παράγουν β-γλυκουρονιδάση, ένα ένζυμο που εμποδίζει την απενεργοποίηση της οιστρογόνης, βοηθώντας στη διατήρηση ενεργών επιπέδων οιστρογόνης στο σώμα. Μπορούν επίσης να επηρεάσουν τα επίπεδα προγεστερόνης και ανδρογόνων, συμβάλλοντας σε ένα ισορροπημένο ορμονικό περιβάλλον (3).
Αλλαγές στο Εντερικό Μικροβίωμα στο ΣΣΠΓ
Βασιζόμενοι σε αυτούς τους μηχανισμούς, μελέτες έχουν αποκαλύψει ότι οι γυναίκες με ΣΣΠΓ συχνά εμφανίζουν χαμηλότερη μικροβιακή ποικιλομορφία και αλλαγές σε συγκεκριμένους εντερικούς βακτηριακούς πληθυσμούς. Αυτό μπορεί να συμβάλει στις μεταβολικές και ορμονικές ανισορροπίες που παρατηρούνται σε αυτή την πάθηση. Συγκεκριμένα, έχει αποδειχθεί ότι οι ασθενείς με ΣΣΠΓ έχουν μειωμένη άλφα και βήτα ποικιλομορφία, υποδεικνύοντας ένα λιγότερο ποικιλόμορφο και ανισορροπημένο εντερικό μικροβίωμα (4).
Σε μια πρόσφατα δημοσιευμένη ανασκόπηση δεκατεσσάρων ερευνητικών μελετών, αποδείχθηκε ότι συγκεκριμένα βακτηριακά taxa άλλαξαν σε ασθενείς με ΣΣΠΓ σε σύγκριση με υγιείς μάρτυρες. Σε αυτές τις μελέτες, οι γυναίκες με ΣΣΠΓ είχαν υψηλότερη αφθονία των Fusobacterium, Ruminococcus gnavus και Escherichia-Shigella και χαμηλότερα επίπεδα των Dysosmobacter, Schaedlerella και Clostridiisalibacter. Ενδιαφέρον είναι ότι οι εντερικές μικροβιακές διαφορές διέφεραν ανά περιοχή και εξαρτώνταν επίσης από τα επίπεδα τεστοστερόνης, με ασθενείς με υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης να έχουν μεγαλύτερα επίπεδα Prevotella, Blautia, Dialister, Ruminococcus_torques_group και UCG-002 και χαμηλότερα επίπεδα Alistipes, Dysosmobacter, Phocaeicola και Faecalibacterium (5).
Παρομοίως, μια πιλοτική μελέτη έδειξε ότι, ενώ οι κυρίαρχες βακτηριακές ομάδες παρέμειναν σχετικά σταθερές, οι ασθενείς με ΣΣΠΓ είχαν αλλαγές στα επίπεδα ορισμένων λιγότερο κοινών βακτηρίων. Σημειωτέον, τα επίπεδα των Tenericutes και της οικογένειας S24-7 (από τα Bacteriodetes) ήταν χαμηλότερα σε ασθενείς με ΣΣΠΓ και αυτό συσχετίστηκε με αναπαραγωγικές παραμέτρους. Στην ίδια μελέτη, οι ασθενείς με ΣΣΠΓ έδειξαν επίσης αλλαγές σε ορισμένους δείκτες ακεραιότητας του εντερικού φραγμού.
Σημαντικά, έχει αποδειχθεί ότι οι γυναίκες με ΣΣΠΓ που έχουν επίσης ινσουλινοαντίσταση έχουν ένα διαφορετικό προφίλ εντερικού μικροβιώματος σε σύγκριση με υγιείς γυναίκες και εκείνες με ΣΣΠΓ μόνο. Συγκεκριμένα, οι γυναίκες με ΣΣΠΓ και ινσουλινοαντίσταση έχουν περισσότερα βακτήρια Enterococcus , τα οποία μπορεί να συμβάλλουν στην ινσουλινοαντίσταση αλλάζοντας τον εντερικό μεταβολισμό (6).
Ένα αξιοσημείωτο εύρημα σε γυναίκες με ΣΣΠΓ και διαταραχές διάθεσης είναι μια μειωμένη αφθονία του Butyricicoccus. Αυτό το ωφέλιμο εντερικό βακτήριο εμπλέκεται στην παραγωγή του βουτυρικού οξέος, ενός λιπαρού οξέος βραχείας αλύσου, που παίζει βασικό ρόλο στη διατήρηση της ακεραιότητας του εντερικού φραγμού και στη ρύθμιση της φλεγμονής. Έτσι, τα μειωμένα επίπεδα του Butyricicoccus μπορεί να συμβάλλουν σε ενισχυμένη νευροφλεγμονή, δυνητικά επιδεινώνοντας τις διαταραχές διάθεσης που συχνά παρατηρούνται σε ασθενείς με ΣΣΠΓ (7).
Εν τω μεταξύ, τα αυξημένα επίπεδα της Sutterella σε ασθενείς με ΣΣΠΓ έχουν συνδεθεί με μεταβολικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του μεταβολισμού της γλυκόζης, της παχυσαρκίας και της ακεραιότητας του εντερικού φραγμού, υποδεικνύοντας έναν πιθανό ρόλο στην προώθηση της ινσουλινοαντίστασης και της συστηματικής φλεγμονής στα επηρεαζόμενα άτομα.8
Μπορεί η Βελτίωση της Υγείας του Εντέρου να Βοηθήσει στη Διαχείριση του ΣΣΠΓ;
Δεδομένου του σημαντικού ρόλου που παίζει το εντερικό μας μικροβίωμα στη ρύθμιση τόσο της μεταβολικής όσο και της ορμονικής ισορροπίας στο ΣΣΠΓ, τίθεται το ερώτημα: μπορεί η βελτίωση της υγείας του εντέρου μας να προσφέρει μια βιώσιμη στρατηγική για τη διαχείριση των συμπτωμάτων του ΣΣΠΓ;
Πρόσφατες μελέτες υπογραμμίζουν ότι οι διατροφικές αλλαγές μπορούν να επηρεάσουν θετικά τα συμπτώματα του ΣΣΠΓ, βελτιώνοντας πιθανώς την ινσουλινοαντίσταση και τα ζητήματα γονιμότητας. Ωστόσο, μια εξατομικευμένη προσέγγιση μπορεί να είναι η πιο αποτελεσματική εδώ, καθώς τα προφίλ του εντερικού μικροβιώματος μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από ασθενή σε ασθενή. Όπως συζητήσαμε νωρίτερα, τα άτομα με ΣΣΠΓ εκδηλώνουν διαφορετικές μικροβιακές ανισορροπίες, με παραλλαγές σε ασθενείς που παρουσιάζουν ινσουλινοαντίσταση και συνοoccurring διαταραχές διάθεσης. Επομένως, προσαρμοσμένες διατροφικές τροποποιήσεις που αντιμετωπίζουν αυτές τις συγκεκριμένες ανισορροπίες είναι πιθανό να αποφέρουν τα πιο ευνοϊκά αποτελέσματα (9).
Πώς η Enbiosis Χρησιμοποιεί το Μικροβίωμα για την Υποστήριξη του ΣΣΠΓ
Στην Enbiosis, ακολουθούμε μια εξατομικευμένη προσέγγιση στη διαχείριση του ΣΣΠΓ, προσφέροντας προηγμένη ανάλυση μικροβιώματος με τεχνητή νοημοσύνη που μας επιτρέπει να κατανοήσουμε το μοναδικό εντερικό μικροβιακό προφίλ κάθε ασθενούς. Τα αποτελέσματα αυτής της περιεκτικής ανάλυσης μας επιτρέπουν στη συνέχεια να προσφέρουμε εξατομικευμένες διατροφικές συστάσεις που σχεδάζονται για να αντιμετωπίσουν συγκεκριμένες ανισορροπίες και να βελτιώσουν τη συνολική μεταβολική και ορμονική υγεία.
Όλες οι συστάσεις μας βασίζονται σε δεδομένα και υποστηρίζονται από την επιστήμη, βοηθώντας μας να βελτιστοποιήσουμε τα αποτελέσματα υγείας για άτομα με ΣΣΠΓ. Για να μάθετε περισσότερα για τις υπηρεσίες μας, επισκεφτείτε τον ιστοτόπο μας ή επικοινωνήστε μαζί μας σήμερα.
Επικοινωνήστε Μαζί ΜαςΑναφορές:
1) Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. (2025, 7 Φεβρουαρίου). Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/polycystic-ovary-syndrome
2) Yang, L., Zhou, W., Wu, S., Tang, L., Wang, W., Zhou, Y., Li, W., Huang, F., He, Y., & Zhou, W. (2021). Intestinal Flora is a Key Factor in Insulin Resistance and Contributes to the Development of Polycystic Ovary Syndrome. Endocrinology, 162(10), bqab118.
3) He, S., Li, H., Yu, Z., Zhang, F., Liang, S., Liu, H., Chen, H., & Lü, M. (2021). The Gut Microbiome and Sex Hormone-Related Diseases. Frontiers in Microbiology, 12, 711137.
4) Gu, Y., Zhou, G., Zhou, F., Li, Y., Wu, Q., He, H., Zhang, Y., Ma, C., Ding, J., & Hua, K. (2022). Gut and Vaginal Microbiomes in PCOS: Implications for Women’s Health. Frontiers in Endocrinology, 13, 808508.
5) Yang, Y., et al. (2023). Gut microbiota in women with polycystic ovary syndrome: An individual-based analysis of publicly available data. eClinicalMedicine, 77.
6) Lindheim, L., Bashir, M., Münzker, J., Trummer, C., Zachhuber, V., Leber, B., Horvath, A., Pieber, T. R., Gorkiewicz, G., Stadlbauer, V., & Obermayer-Pietsch, B. (2017). Alterations in Gut Microbiome Composition and Barrier Function Are Associated with Reproductive and Metabolic Defects in Women with Polycystic Ovary Syndrome (PCOS): A Pilot Study. PLOS ONE, 12(1), e0168390.
7) He, F., & Li, Y. (2021). The gut microbial composition in polycystic ovary syndrome with insulin resistance: Findings from a normal-weight population. Journal of Ovarian Research, 14(50).
8) Lee, S., Tejesvi, M. V., Hurskainen, E., Aasmets, O., Franks, S., Tapanainen, J. S., Ruuska, T. S., Altmäe, S., Org, E., Salumets, A., Arffman, R. K., & Piltonen, T. T. (2024). Gut bacteriome and mood disorders in women with PCOS. Human Reproduction, 39(6), 1291-1302.
9) Kotusiewicz, W., Siekierko, N., Żołnierek, M., Lubczyńska, Z., Popravko, Y., Świętochowski, J., Lewandowski, M., & Bienia, G. (2023). Impact of various dietary interventions on the reduction of symptoms in polycystic ovary syndrome (PCOS). Journal of Education, Health and Sport. Online, 13(4), 311–318
10) Zhang, X., Zheng, Y., Guo, Y., & Lai, Z. (2019). The Effect of Low Carbohydrate Diet on Polycystic Ovary Syndrome: A Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. International Journal of Endocrinology, 2019(1), 4386401. https://doi.org/10.1155/2019/4386401
11) Shang, Y., Zhou, H., He, R., & Lu, W. (2021). Dietary Modification for Reproductive Health in Women With Polycystic Ovary Syndrome: A Systematic Review and Meta-Analysis. Frontiers in Endocrinology, 12, 735954.