Atopik Dermatit ve Bağırsak Mikrobiyotası Arasındaki Bağlantıyı Anlamak
Atopik dermatit, yaygın olarak egzama olarak bilinen, kırmızı, iltihaplı ve kaşıntılı ciltle karakterize edilen bir enflamatuar cilt rahatsızlığıdır. Sürekli kaşıntı ve cilt rahatsızlığı nedeniyle bu durum oldukça zorlayıcı olabilir; uyku bozukluklarına, hatta anksiyete ve depresyona yol açabilir (1) Atopik dermatit genellikle çocuklukta başlayan ve dünya genelinde yetişkinlerin yaklaşık %2’sini, çocukların ise %4’ünü etkileyen yaygın bir hastalıktır (2) Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, araştırmacılar genetik ve çevresel faktörlerin bu hastalığın oluşumunda rol oynadığını düşünmektedir. İlginç bir şekilde, atopik dermatiti olan bireylerin genellikle ailelerinde bu hastalık veya astım ve saman nezlesi gibi diğer alerjik hastalıklar bulunmaktadır. Bu durum, atopik dermatite genetik bir yatkınlık olabileceğini, ancak hastalığın başlaması veya ilerlemesinin hava kirliliği, alerjenler, enfeksiyonlar, iklim ve stres gibi çevresel faktörlerle tetiklenebileceğini düşündürmektedir.
Atopik Dermatit ve Bağırsak Sağlığı Arasında Bir Bağlantı Var mı?
Cildimizde ve bağırsaklarımızda bulunan mikroplar sürekli olarak etkileşim halindedir ve birbirlerini etkilerler. Bu etkileşim, bağırsak-cilt ekseni olarak adlandırılır. Bu bağlantı, bağırsak mikrobiyotasının anlaşılmasının, egzama gibi cilt hastalıklarını etkili bir şekilde yönetmek için neden bu kadar önemli olduğunu açıklar. Araştırmalar, bağırsak mikrobiyotasının bileşimi ve çeşitliliği ile atopik dermatitin gelişimi arasında ilginç bir bağlantı olduğunu göstermektedir (3) Hatta, bağırsak mikrobiyotasındaki değişiklikler bebeklik döneminden itibaren meydana gelebilir ve bu değişiklikler atopik dermatitin şiddetini belirleyebilir (4)
2018 yılında yayımlanan bir inceleme makalesi, atopik dermatit hastalarının genellikle düşük bağırsak mikrobiyota çeşitliliğine sahip olduğunu ve sağlıklı bireylere kıyasla Clostridia, Clostridium difficile, Escherichia coli ve Staphylococcus aureus gibi bazı bakterilerin fazlalıkta olduğunu göstermektedir. Buna karşılık, Bifidobacteria, Bacteroidetes ve Bacteroides gibi faydalı bakterilerin miktarı bu hastalarda genellikle azalmıştır (5) Benzer şekilde, 2021 yılında yayımlanan bir inceleme makalesi, atopik dermatiti olan bireylerde bağırsak mikrobiyota bileşiminin bozulduğunu ve bu bireylerde Faecalibacterium prausnitzii, Clostridium ve bebeklerde Escherichia seviyelerinin arttığını, ancak Akkermansia, Bacteroidetes ve Bifidobacterium seviyelerinin azaldığını göstermektedir (6) Atopik dermatiti olan bebeklerin bağırsaklarında Faecalibacterium, Oscillospira, Bacteroides, Parabacteroides ve Sutterella seviyelerinin arttığı, ancak kısa zincirli yağ asidi (SCFA) üreten bakterilerin, örneğin Bifidobacterium, Blautia ve Eubacterium seviyelerinin azaldığı belirlenmiştir (7) 132 kişinin (90’ı atopik dermatit hastası) incelendiği bir çalışmada, belirli bir Faecalibacterium prausnitzii alt türünün aşırı miktarda bulunmasının hastaların dışkı örnekleri ile güçlü bir şekilde ilişkili olduğu ortaya konmuştur. Bu bakterilerin ürettiği SCFA’lar, bağırsaktaki belirli bakterilerin anti-enflamatuar etkileriyle ilişkilidir. Bu azalmanın, F. prausnitzii türlerinin bileşiminde bir kayma ile ilgili olduğu düşünülmektedir; butirat üreten suşların daha az olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca, atopik dermatit hastalarının bağırsak mikrobiyotasında, hasarlı bağırsak yüzeyinden salınan besinleri kullanmaya yardımcı olan genlerin arttığı tespit edilmiştir. Bu durum, atopik dermatitte bağırsak iltihabının belirli bakterilerin çoğalmasını teşvik eden bir ortam oluşturabileceğini ve bu durumun hastalığın seyrine katkıda bulunabileceğini düşündürmektedir.
Bu alandaki mevcut kanıtlar, atopik dermatiti olan bireylerde bağırsak mikrobiyomunun genel yapısındaki değişikliklerin bağırsak epitel bariyerinin bozulmasına ve alerjenlere ve diğer çevresel faktörlere karşı bağışıklık tepkilerinin değişmesine yol açabileceğini göstermektedir. Her iki durum da atopik dermatitin ilerlemesine katkıda bulunabilir.
Mikrobiyomu Modüle Ederek Egzamayı Yönetebilir miyiz?
Bağırsak-cilt ekseni ve atopik dermatit üzerindeki etkisine ilişkin ortaya çıkan kanıtlar, cilt hastalığını yönetmek için yeni stratejilere kapı aralamaktadır. Diyet müdahaleleri, prebiyotikler, probiyotikler veya diğer yaklaşımlar yoluyla bağırsak mikrobiyomunu modüle etmek, egzama semptomlarını yönetmenin ve etkilenen bireylerin yaşam kalitesini artırmanın anahtarı olabilir. Bağırsak mikrobiyomundaki dengeyi iyileştirerek, sistemik inflamasyonu azaltabilir, cildin doğal bariyer işlevini güçlendirebilir, bağırsak geçirgenliğini onarabilir ve bağışıklık sistemini düzenleyebiliriz. Tüm bu faktörler atopik dermatiti yönetmede kritik öneme sahiptir.
Özellikle, bağırsak mikrobiyomunu hedef almanın çeşitli yaklaşımlar yoluyla başarılı olabileceğini öne süren kanıtlar bulunmaktadır. Örneğin, 1.382 atopik dermatit hastasını kapsayan 25 randomize kontrollü çalışmayı içeren bir meta-analiz, probiyotiklerin egzama semptomlarını azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir. (9) Probiyotikler özellikle hafif veya orta şiddette egzaması olan, üç aydan daha uzun süre kullanan ve özellikle Lactobacillus içeren spesifik probiyotik türlerini kullanan kişilerde en iyi şekilde çalışmaktadır. Bununla birlikte, fare modeli kullanılarak yapılan bir çalışmada, akupunktur tedavisinin bağırsak mikrobiyal yapısını önemli ölçüde değiştirme ve bağırsak bariyer bozukluğunu iyileştirme potansiyeline sahip olduğu, bunun da atopik dermatit semptomlarında iyileşmeye yol açtığı gösterilmiştir. (10)
Enbiosis Yapay Zeka Destekli Mikrobiyom Analizi ile Atopik Dermatit Yönetimi
Enbiosis , benzersiz bağırsak mikrobiyom profilinizi daha derinlemesine anlamanıza yardımcı olan yenilikçi bir yaklaşım sunmaktadır. Yapay zeka destekli bağırsak mikrobiyom analizimiz, bağırsak sağlığını optimize etmek ve atopik dermatit gibi rahatsızlıkları kökten ele almak için kişiselleştirilmiş besin ve takviye önerileri sağlamaktadır. Birden fazla klinik çalışma ile desteklenen yapay zeka analizimiz, semptomları iyileştirdiği, yaşam kalitesini artırdığı ve irritabl bağırsak sendromu (IBS) ve fonksiyonel kabızlık hastalarında bağırsak mikrobiyom çeşitliliğinde gözle görülür değişiklikler sağladığı gösterilmiştir. (10,11,12) Aynı veri odaklı yaklaşımı atopik dermatite uygulayarak, mikrobiyal dengeyi yeniden sağlamaya, inflamasyonu azaltmaya ve cilt bariyerini güçlendirmeye yardımcı oluyoruz. Bağırsak-cilt bağlantısını anlamak, hedefe yönelik, bilim destekli çözümlerin kapısını açmaktadır. Enbiosis, size kişiselleştirilmiş beslenme stratejileri sunarak uzun vadeli cilt sağlığınızı destekler. Daha sağlıklı bir cilde ulaşmak için bugün Enbiosis ile yolculuğunuza başlayın—çünkü gerçek sağlık bağırsakta başlar.
Daha Fazla Bilgi Edinin
Referanslar:
1 Schonmann, Y., Mansfield, K. E., Hayes, J. F., Abuabara, K., Roberts, A., Smeeth, L., & Langan, S. M. (2020). Yetişkinlikte Atopik Egzama ve Depresyon ile Anksiyete Riski: Nüfus Tabanlı Kohort Çalışması. The Journal of Allergy and Clinical Immunology. in Practice, 8(1), 248.
2 Tian, J., Zhang, D., Yang, Y., Huang, Y., Wang, L., Yao, X., & Lu, Q. (2023). Atopik Dermatit’in Küresel Epidemiyolojisi: Kapsamlı Bir Sistematik Analiz ve Modelleme Çalışması. The British Journal of Dermatology, 190(1), 55–61.
3 Pessemier, B. D., Grine, L., Debaere, M., Maes, A., Paetzold, B., & Callewaert, C. (2021). Bağırsak–Cilt Ekseni: Mikrobiyal Disbiyoz ile Cilt Hastalıkları Arasındaki İlişkiye Dair Mevcut Bilgi. Microorganisms, 9(2), 353.
4 Liu, X., Cai, M., Chen, M., Chen, J., Zhu, T., Wu, S., & Jia, J. (2024). Bebeklerde Atopik Dermatit Şiddeti ile İlişkili Bağırsak Mikrobiyomundaki Değişiklikler. The Australasian Journal of Dermatology, 65(4), 328–336.
5 Lee, S. Y., Lee, E., Park, Y. M., & Hong, S. J. (2018). Atopik Dermatit’te Bağırsak-Cilt Ekseni Mikrobiyotası. Allergy, Asthma & Immunology Research, 10(4), 354-362.
6 Pessemier, B. D., Grine, L., Debaere, M., Maes, A., Paetzold, B., & Callewaert, C. (2021). Bağırsak–Cilt Ekseni: Mikrobiyal Disbiyoz ile Cilt Hastalıkları Arasındaki İlişkiye Dair Mevcut Bilgi. Microorganisms, 9(2), 353.
7 Reddel, S., Chierico, F. D., Quagliariello, A., Giancristoforo, S., Vernocchi, P., Russo, A., Fiocchi, A., Rossi, P., Putignani, L., & Hachem, M. E. (2019). Atopik Dermatitten Etkilenen Çocuklarda Bağırsak Mikrobiyota Profili ve Probiyotik Karışımının Bağırsakta Kalıcılığının Değerlendirilmesi. Scientific Reports, 9, 4996.
8 Song, H., ve diğerleri. (2016). Atopik Dermatit Altında İnsan Bağırsak Mikrobiyomunda Faecalibacterium prausnitzii Alt Tür Düzeyinde Disbiyoz. Journal of Allergy and Clinical Immunology, 137(3), 852-860.
9 Kim, K., Lee, E., Kim, M., Lee, K. S., Sol, I. S., Min, T. K., Yang, H. J., & Hong, S. J. (2023). Atopik Dermatit İçin Probiyotiklerin Terapötik Etkinliği: Rastgele Kontrollü Denemelerin Sistematik İncelemesi ve Alt Grup Analizi ile Meta-Analizi. Asian Pacific Journal of Allergy and Immunology, 10.12932/AP-280323-1576. Çevrimiçi İleri Yayın.
10 Yeom, M., Ahn, S., Hahm, D., Jang, S., Jang, S. H., Park, S., Jang, J., Park, J., Oh, J., Lee, I., Kim, K., Kwon, S., & Park, H. (2024). Akupunktur, Bağırsak Mikrobiyotası Bağımlı Bir Mekanizma ile Bağırsak Bariyer Fonksiyonunu Modüle Ederek Atopik Dermatiti Hafifletir. Journal of Integrative Medicine, 22(5), 600-613.
11 Tunali, V., Arslan, N. Ç., Ermiş, B. H., Derviş Hakim, G., Gündoğdu, A., Hora, M., & Nalbantoğlu, Ö. U. (2024). Mikrobiyom Tabanlı Yapay Zekâ Destekli Kişiselleştirilmiş Diyet ile Düşük Fermente Edilebilir Oligosakkaritler, Disakkaritler, Monosakkaritler ve Polioller Diyetinin Karşılaştırılması: Hassas Bağırsak Sendromu Yönetimi İçin Yeni Bir Yaklaşım. The American Journal of Gastroenterology, 119(9), 1901-1912.
12 Arslan, N. Ç., Gündoğdu, A., Tunali, V., Topgül, O. H., Beyazgül, D., & Nalbantoğlu, Ö. U. (2022). Fonksiyonel Kabızlıkta Diyet ile Yapay Zekâ Destekli Kişiselleştirilmiş Mikrobiyom Modülasyonunun Etkinliği: Rastgele Kontrollü Bir Çalışma. Journal of Clinical Medicine, 11(22), 6612.